شناسه سوره ضحی در ویراست جدید جلد اول تفسیر همگام با وحی
این سوره براساس کلمات آیهی اول آن، به «الضحی» و «والضحی» نامگذاری شده است. بیشتر مفسران و دانشمندان علوم قرآن معتقدند که سورهی ضحی، مکی است، هرچند برخی در مکی یا مدنی بودن آن تردید دارند.[1] این سوره در هفت مورد از جداول ترتیب نزول مسند، در ردیف یازدهم، پس از سورهی فجر و پیش از سورهی انشراح قرار دارد. در روایات منقول در تاریخ یعقوبی و المقدمتان، و همچنین در ردیف 4 و 5 جدول روایات غیرمسند شهرستانی، سورهی ضحی، سومین سورهی نازلشده است. البته ردیف اول تا سوم از جدول شهرستانی، همانند روایات مشهور جداول مسند است. این نقل در مقدمهی سورهی مزمل بررسی و ضعیف شمرده شد؛ بهخصوص توجه دادیم که مضامین سوری ضحی، از جریان عادی و مستمر نزول قرآن چنان یاد میکند که گویا مشرکان بهانهگیر نیز از این امر اطلاع داشتند و لذا بهخاطر تأخیر موقتی که در نزول قرآن بر حضرت پیامبر6 ایجاد شد، وی را مورد استهزا قرار دادند که پروردگارش با وی قهر کرده و او را بهحال خود گذاشته است. طبیعی است که این اتفاق، نیاز به فاش بودن رویهی نزول قرآن، برای این بهانهگیران دارد. این مطلب، نزول قابل توجهی از سورهها را ایجاب میکند که با نزول در رتبهی سوم سازگار نیست. در جدول ابنندیم نیز هرچند سورهی ضحی پس از سورهی فجر قرار دارد، سورهی پس از آن لیل است. این قول نیز
