موسسه و مرکز تخصصی تمهید قم

موسسه و مرکزی تخصصی حوزوی در زمینه تفسیر تنزیلی، مهندسی فرهنگی و نشر آثار آیت الله معرفت ره

موسسه و مرکز تخصصی تمهید قم

موسسه و مرکزی تخصصی حوزوی در زمینه تفسیر تنزیلی، مهندسی فرهنگی و نشر آثار آیت الله معرفت ره

رویکرد تفسیر تنزیلی:
* ارائه تصویری کلی از مهندسی عمیق و دقیق تحول قرآنی از دریچه ی آشنایی با روش حاکم در قرآن؛
* اشاره به توزیع عالمانه و هنرمندانه ی مفاهیم و ارزش های دینی در سراسر آیات قرآن؛
* پرده برداری از ترکیب حکیمانه محتوا و ساختار آیات و سور در جریان نزول تدریجی قرآن؛
* تبیین روشمند نزول کلام وحی در راستای تغییر فرهنگ جاهلی به فرهنگ الاهی؛
* بیان پیوستگی منطقی مفاهیم و معانی قرآنی؛
شنبه تا چهارشنبه 10 تا 12
حضور با تماس قبلی
آدرس: قم، خ شهید صدوقی، خ 20 متری فجر، پ 286
تلفن: 02532920244
نویسندگان
طبقه بندی موضوعی

۱۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «محمد سلطانی» ثبت شده است

مراسم اخر ماه صفر

السلام علیک یا رسول الله
السلام علیک یا حسن بن علی
السلام علیک یا علی بن موسی الرضا

با سلام

نظر به اینکه مباحثی که در جلسات قبل تفسیر سوره نور راجع به تحول قرآنی گفته شد، قبلا در برخی پست های سایت بارگذاری شده بود، لذا آدرس آن ها را جهت مطالعه عزیزان در این پست می گذارم. امید که برای دوستان مفید باشد.

خیلی مهم

چگونگی جامعه سازی ایمانی در مکه

http://hamgambavahy.ir/post/95

خبر کتاب پاکدامنی و توضیحی پیرامون آن

http://hamgambavahy.ir/post/244

لینک کانال حریم عفاف (سیر فرهنگ سازی پاکدامنی در جامعه ) در نرم افزار ایرانی ایتا

http://hamgambavahy.ir/post/243

راه دست یابی به جدول ترتیب نزول سوره‌ها (1)

http://hamgambavahy.ir/post/42

راه دستیابی به جدول ترتیب نزول سوره ها (2)
http://hamgambavahy.ir/post/43

راه دست یابی به جدول ترتیب نزول سوره‌ها (3)
http://hamgambavahy.ir/post/44

 دانلود جداول ترتیب نزول سوره ها به نقل از

رهبرعزیز انقلاب در نماز جمعه باشکوه این هفته با استفاده از سوره ابراهیم (72 نزول در مکه)، دو صفت را برای مردم ایران بیان نمودند؛ «صبار شکور»

بر آن شدیم تا اشاره‎ای داشته باشیم که قرآن برای تربیت نسل مخاطب نزول و ایجاد صفت شکرگزاری در آن‎ها، پیش از این در سیر نزول، در طرحی حکیمانه مبادرت به تربیت شاکرانه مسلمانان نموده است. پیشنهاد بنده برای این روزها، تمرکز طلاب و ائمه جماعات و اساتید حوزه تبیین شکرگزاری و ناسپاسی است، با بیان تفسیرتحلیلی سوره لقمان (57 نزول در مکه). بدین منظور نکته ناب روش‎شناختی که در تفسیر همگام با وحی جلد ششم، به قلم استاد ارجمندم حجت الاسلام و المسلمین بهجت پور به رشته تحریر درآمده است، برای سرنخ تولید محتوا خدمتتان تقدیم می شود.

 

 

شکرگزاری، سرآمد حکمت است. (ر.ک: آیه‎ی 12) و پروردگار حکیم، برای انگیزش مردم به‎سمت شکرگزاری، ابتدا به نعمت‎های منحصر به‎فردی که حس شکرگزاری از خدا را زنده کند، توجه داده، پس ‎از آن، به تجلیل از لقمان پرداخت؛ او که حکمتش وی را به شکرگزاری ترغیب می‎کرد. سپس همین شکر را درقالب نصایح وی به فرزندش، دنبال کرده و روشن کرده سپاس‎گزاری، از خدا یا والدین، چنان اهمیتی داشته که از اولی‎ترین توصیه‎های پدر حکیم به فرزندش بوده است. (ر.ک: آیه‎ی 14) سپس با بیان برخی از نعمت‎های الهی که به‎منظور تسهیل زندگی و تأمین رفاه مردم (ر.ک: آیه‎ی 20) ایجاد شده است و گرفتن اعتراف از مشرکان درباره‎ی نعمت آفرینش آسمان‎ها و زمین، و بیان مالکیت مطلق او بر هستی (آیات 25 و 26) و بیان ناممکن شمردن شمارش نعمت‎ها (آیه‎ی 27) و توضیح نعمت خدا در سامان دادن به حرکت شب و روز و ماه و خورشید (ر. ک: آیه‎ی 29) و نیز یادآوری نعمت حرکت کشتی‎ها در دریاها (ر. ک: آیه‎ی 31) انگیزه‎ی شکرگزاری را تقویت می‎کند و در این ‎بین، از ناسپاسی و منکر شدن برخی از مردم و تبعات منفی ناسپاسی و انکار، پرده بر می‎دارد. (ر.ک: آیات21، 23، 24، 25، 32). خلاصه؛ چشم بشر، آن‎گاه به حقیقت باز می‎شود که آیات الهی را در تکوین و تشریع ببیند، و این اتفاق، هنگامی حادث می‎شود که پیش‎تر چشم انسان به نعمت‎های الهی و بخشندگی او، باز شده باشد.

از دیگر سو، خدای حکیم در سوره‎ی لقمان برای منفور کردن ناسپاسی‎ها، روش ویژه‎ای به‎کار گرفته است: ابتدا

هنجارسازی مفاهیم دینی راهی جز وحی ندارد/ کارکردهای تفسیر تنزیلی در مهندسی فرهنگی

تفسیر تنزیلیبه گزارش ایکنا، پس از انتشار مقاله استاد حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی در مورد تفسیر تنزیلی و لرزان دانستن پشتوانه علمی این تفسیر، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سلطانی، پژوهشگر و محقق و از شاگردان استاد عبدالکریم بهجت‌پور، نویسنده تفسیر همگام با وحی(تفسیر تنزیلی) همچنین از شاگردان حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی، به توضیحاتی در مورد این تفسیر، وجوه تمایز آن با تفاسیر دیگر و تفاوت‎ها و تمایز بین این سبک نوپدید تفسیری در ایران و در شیعه، با کارهای پیشین اهل تسنن که خارج از ایران در فلسطین و سوریه و مراکش و ... پرداخت.

وی همچنین مرز میان این سبک با نوع نگاه کسانی مانند مرحوم بازرگان و آقای جلال الدین فارسی در آغاز انقلاب تا  کسانی که در این اواخر از اساتید فاضل دانشگاه به تاریخ‌گذاری سوره‌ها علاقه‌مندند و آن را وجهه همت خود قرار داده‌اند را تبیین کرد.

سلطانی از آغازین روزهایی که حجت‌الاسلام بهجت‌پور در سال 80 کار تفسیر همگام با وحی را شروع کردند، در این مسیر 18 ساله، خط به خط در کنار تفسیر همگام با وحی و اعظم آثار دیگر استاد بهجت‌پور بوده و با تاریخ شکل‌گیری تفسیر همگام با وحی و تفاوت این تفسیر با تفاسیر ترتیبی مصحفی موجود و نیز تفاسیر تنزیلی دیگر به خوبی آشنا باشد. در ادامه مشروح این گفت‌وگو از نظر می‌گذرد؛

وی در این گفت‌وگو بیان کرد: استاد بهجت‌پور از همه کسانی که توجه به مباحث تفسیر تنزیلی  و سبک تفسیر همگام با وحی دارند قدردانی می‌کنند، ولی گویا ناقدین محترم ظاهراً همه منابع را دیده‌اند، الا تفسیر همگام با وحی و دیگر آثار استاد بهجت پور را.

سلطانی با اشاره به نظریه استاد بهجت‌پور در مهندسی فرهنگی که در مجله راهبرد فرهنگ شماره 27 که در پاییز 93 با عنوان روش کشف الگوی اسلامی مهندسی فرهنگی منتشر شده است، با طرح این سوال که آیا منتقدین این سبک تفسیری این مقاله را دقیق خوانده‎اند؟ ادامه داد: تفسیر همگام با وحی نه از سر تفنن و ... بلکه از سر یک ضرورت تولید شده است. نویسنده این تفسیر کسی است که خود سالیان سال از ابتدای انقلاب اسلامی در عرصه‌های مختلف مدیریت فرهنگی کشور در حوزه و دانشگاه و کف جامعه مشغول کار فرهنگی بوده و یک سوال ذهن ایشان را همیشه مشغول خود داشته است که ما برای انتقال فرهنگی باورهایمان چه باید بکنیم؟ ما چه باید کنیم که داشته‌های ایمانی جامعه را حفظ کنیم.

تفسیر همگام  با وحی از روی تفنن نیست

وی با بیان اینکه تفسیر تنزیلی دنبال پاسخ به سؤالاتی از این دست است که آیا ما می‎توانیم با بررسی مدل کار پیامبر(ص) در مکه و مدینه و کاری که ایشان در این 23 سال انجام داد، به یک الگو برسیم؟ اضافه کرد: بنده خود شاگرد استاد ایازی بوده‌ام و از ایشان بهره‌های علمی فراوان کسب کردم و هرگز خودم را در جایگاهی نمی‎بینم که بخواهم به عرایض استاد نکته یا نقدی بزنم اما کاش حضرت استاد افراد مختلفی را که با نگاه ترتیب نزولی به کار قرآنی پرداخته‌اند از هم جدا می‌کردند؛ بنده احساس می‌کنم که حضرت استاد، کتب استاد بهجت‌پور خصوصا جلدهای اخیر همگام با وحی را که اوج کار تفسیر تنزیلی است ملاحظه نکرده‌اند.

این پژوهشگر تصریح کرد: مرحوم معرفت در آخرین روزهای حیاتشان به استاد بهجت‌پور فرمودند

یکی از مواردی که جزو چالش های تفسیر تنزیلی شمرده شده است، اختلاف روایات مطرح شده در رابطه با جایگاه سوره ها در نزول است. چرا که ـ علی رغم اندک بودن مواردـ گاهی سوره ای در روایات متعدد جایگاه های متعدد برایش مطرح شده است و این مورد از چالش های این روایات به شمار می آید.

یکی از ویژگی های تفسیر همگام با وحی استاد بهجت پور، بررسی این موارد و داوری در مورد آنهاست.

نمونه این اختلاف را در سوره لیل می بینیم. این سوره به اعتقاد اکثر دانشمندان تفسیر و علوم قرآنی مکی است، هرچند برخی آن را مدنی شمرده‌اند که وجهی ندارد و در بحث سبب نزول سوره ، استاد بهجت پور به خوبی ازمکی بودن آن دفاع نموده اند.

چالش بعدی در این سوره آن است که گرچه در تمامی جداول مسند، ترکیبی و بی‎سند، این سوره در ردیف نهم و پس از سوره اعلی (مکی 8) و پیش از سوره فجر (مکی 10) در جایگاه نهم قرار گرفته است. اما در روایت ابن ندیم ـ از روایات مسند ـ این سوره پس از سوره‌های انشراح، عصر، فجر و ضحی قرارگرفته است. یعنی به عبارتی سوره های انشراح و عصر پس از سوره اعلی نازل شده اند و پس از آن سوره فجر و ضحی و پس از آنها سوره لیل نازل گشته است.
در کتاب تفسیر تنزیلی مبانی، اصول ، قواعد و فوائد و در مقدمه تفسیر همگام باوحی بحث مهمی را استاد مطرح کرده اند که به رغم وجود روایات صحیح و قابل قبول نزد فریقین، برای تشخیص روایت صحیح در ترتیب نزول، راه درست و محتاطانه آن است که


بازنویسی مرقومه استاد بهجت پور در آدرس http://mobahesat.ir/8901 که سعی کردم در مقایسه دوگونه اجتهادی و محض بازنویسی کنم. این مطلب در مهارتهای بیان تفسیر در بحث منهج مفسرین و تفاوت تفاسیر روایی محض و تفسیر روایی اجتهادی به کار می آید.


مفسران تفسیر اجتهادی روایی همچون مرحوم معرفت در تفسیر الاثری الجامع، در کنار استفاده از منبع روایات و جمع‎بندی و تحلیل آنها، از منابع گوناگون دیگر از جمله علوم ابزاری مثل صرف و نحو و لغت نیز در ابهام زدایی از آیات استفاده می‎کنند، اما درتفاسیر روایی محض همانند تفاسیر نورا لثقلین و الدر المنثور هیچ گونه جایی برای تفسیر مفسر مشاهده نمی شود.

آیت الله معرفت در هر بابی که وارد می شوند، بر اساس لغت، ادب و نیز جمع بندی از روایات به اظهار نظر در موضوع پرداخته و در باره ترجیح روایات درست بر نادرست اظهار نظر کرده است. در ابتدای مباحث در هر سوره، ابتدا به ارائه چشم اندازی از سوره که متخذ از روایات است، پرداخته و سپس با این آمادگی مخاطبان را برای فهم روایات آماده نموده است. نمونه آن آغاز روایات فضیلت سوره حمداست که

آنچه در پی می آید اصول تحول قرآنی برگرفته از سوره های جلد اول تفسیر همگام با وحی می باشد.

به عرض برسانم تحول قرآنی سیری تدریجی داشته و قرآن با آموزش تربیت مدار تدریجی روشمند آرام آرام جامعه معاصر نزول را تحت تأثیر قرار داد.

علاقه مندان به بحث نظری گام تحول و اصول تحول به مقدمه تفسیر همگام با وحی در جلد اول و کتاب مهارت های بیان تفسیر سوره های قرآن کریم و کتاب تفسیر تنزیلی ؛ اصول ، مبانی، قواعد و فوائد استاد بهجت پور مراجعه نمایند.

این اصول از این قرارند:

اصول تحول

اصل اول:

«آشنا ساختن مردم با ویژگی‎های پروردگار شایسته‎ی انسان‎ها»؛ از طریق قرائت صفت‎های آفریدگاری (هستی و انسان) و بیان کرامت خاص پروردگار به انسان و تربیت جنبه‎ی ممتاز او از سایر موجودات یعنی دانشوری. این اصل در سوره‎ی علق ـ اولین سوره‎ی مکی ـ بیان شد.

اصل دوم:

«ایجاد دغدغه و اعلام خطر در مخاطبان» از طریق تکیه بر کبریایی پروردگار، انذار مستقیم مردم همراه با عزم و اراده و رعایت نکات اخلاقی و رفتاری شایسته‎، که به این وسیله بیش‎ترین جاذبه را ایجاد کند و تنفّر از انذار رسول الله… را به کم‎ترین مقدار برساند. هم‎چنین در این هشدارها نتایج شوم جُرم و گناه از زبان گرفتاران، بیان شده است. این اصل در سوره‎ی مدّثر ـ چهارمین سوره‎ی مکی ـ نازل شده است.

اصل سوم:

«بیان جامع و کلی روابط انسان با خدا ». که در سه قالب انحصار حمد به خدا، توحید بندگی او و استعانت موحّدانه از او شکل گرفته است و به دنبال آن، درخواست هدایت به راه رستگاری و سعادت، و دوری از شقاوت به عنوان مهم‎ترین نیازهای بشر به خدا مطرح می‎شود. این اصل پس از شناخت پروردگار و دغدغه‎مندی انسان حاصل می‎شود. انسال با ابزار معرفت، روابط خود را با خدا سامان می‎بخشد و در پرتو احساس خطر و دغدغه‎مندی، هدایت به راهِ نجات و سعادت را از او طلب می‎کند. بنابراین هم قوای فکری و ادراکی، و هم قوای احساسی و عاطفی‏اش، در مسیر تحول دینی به‎کار می‎افتند.

شیوه‎ی بیان این اصل، از طریق یادآوری نقش‎های پروردگار در هستی، اعم از دنیا و آخرت، و آغاز و انجام عالم، و سخن خدا به نمایندگی از زبان فطرت و وجدان انسان‎ها می‎باشد. این اصل در سوره‎ی حمد ـ پنجمین سوره مکی ـ وارد شده است.

اصل چهارم:

عزیزان همراه به زودی مطلبی پیرامون گام های تحول در سیر طبیعی نزول سوره ها خدمتتون تقدیم خواهم کرد.

از همه عزیزان خواهشمندم که بلاگ را به همه علاقه مندان به مباحث قرآنی و به خصوص تحول بر اساس قرآن معرفی نمایید.

گفتگوی اختصاصی بلاگ تفسیر تنزیلی با استاد بهجت پور 

گفتگو با استاد بهجت پور پیرامون نظریه ایشان در مهندسی فرهنگی قرآن و کشور و نقش نگاه تنزیلی به قرآن در کشف مهندسی

متن ذیل حاصل گفتگو با استاد بهجت پور است که به صورت متن قابل استفاده برای عزیزان تنظیم کردم و سوالات و گفتگوهای اضافی را حذف کردم.

لطفا به دقت مطالعه بفرمایید. تنظیم این متن خیلی وقت برده است و لطف نمایید در صورت استفاده در جایی به جهت ترویج این نگاه، آدرس بلاگ را مرقوم فرمایید. با تشکر

استاد بهجت پور از مهندسی فرهنگی به عنوان یک صعنت یاد می کنند. صنعتی که با شما قصد سخن از آن را دارم، مرتبط با ترتیب نزول قرآن و کشف روش‎های تحول فرد و جامعه از قرآن است، لذا مطالبی را که به نظر می‎رسد در تشریح مراد از مهندسی مفاهیم دینی مناسب باشد از میان آن گفتگو، به‎عرض می‎رسانم:

در تنظیم متن سعی شد از کتب استاد و نظراتشان در سخنرانی ها و جلسات خصوصی با حلقه تفسیر هم استفاده شود.

مسأله امروز کشور ما آن است که چگونه خط انتقال عناصر فرهنگی شامل مفاهیم، معارف، ارزش‎‎ها و رفتار دینی را سامان دهیم که حداکثر همراهی و استقبال گروه‎های هدف را با خود داشته باشد، رقبای خود را با کمترین هزینه از میدان خارج کند، ومنتج به نتایج ماندگار باشد؟

به عبارت روشن‎تر، چگونه برای خارج کردن جامعه از ناهنجارهایی که عقل‎پسند نیست و اسلام آن‎ها را نمی‎پذیرد، برنامه‎ریزی کنیم و علی‎رغم واقعیت‎های موجود جامعه، و تنوع مردم نسبت به کنارزدن ناهنجاری‎ها اقدام کنیم، و هنجارهای مخالف آن‎ها را جایگزین نمائیم؟ به عرض می‎رساند در جای خود ثابت نموده‎ایم که بدین منظور چاره‎ای جز نگاه تنزیلی (ترتیب نزولی) به قرآن نداریم. (تفسیر همگام با وحی، مقدمه ج1)  

1/1- هدف از پژوهشهای تنزیلی

هدف اساسی، شناخت روش مناسب و پایدارِ اسلامی، برای تثبیت هنجارها در جان فرد و جامعه و فرهنگ سازی در این حوزه و مقدار سهم این مقوله

تحلیل علل سقوط قوم سبأ در تفسیر آیات 20 و 21 سوره سبا در جلد هفتم تفسیر همگام با وحی

وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ إِبْلِیسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعُوهُ إِلاَّ فَرِیقاً مِنَ الْمُؤْمِنِینَ (20)

ادامه جمع بندی داستان مردم سبأ است. آیه تحلیلی از علل  سقوط مردم آن سامان است.

(وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ إِبْلِیسُ ظَنَّهُ) ضمیر در «عَلَیْهِمْ» به مردم سبأ بازمی گردد. «عَلَی» اشاره است به اینکه کار شیطان نوعی غلبه و برتری جویی بر پیروان خود است. «ظَنُّهُ» گمان شیطان در باره این مردم همان است که می تواند آنها را از شکیبایی بر نعمت ها و شکر گزاری باز دارد؛ چنانکه پیش تر  از سوره اعراف 39/ 17 بیان شد.

(فَاتَّبَعُوهُ) فرع بر محقق شدن آن گمان است. معلوم می­شود که مردم با انفعالی که از وسوسه­های شیطان می­پذیرند، خیالات شیطان را  در ترک سپاسگزاری از پروردگار محقق کرده­اند.

(إِلاَّ فَرِیقاً مِنَ الْمُؤْمِنِینَ) «إِلَّا» استثناء از ضمیر فاعلی در « فَاتَّبَعُوهُ» است. «مِن» بعضیه است.   در میان اهل سبأ مؤمنانی بوده اند که پیرو شیطان نشدند. «فَرِیق» به معنای جماعتی است که از یک جمعی جداشده باشند؛ یعنی در این مورد، تنها کسانی که گرفتار معصیت پروردگار نشدند، طایفه­ای از مؤمنان بودند.

مراد آیه: و به راستى ابلیس گمان خویش را درباره مردم سبأ مبنی بر ناشکیبی بر نعمت های الهی و ترک قدردانی از پروردگار درست یافت ! پس همه جز گروهى از مؤمنان از او پیروى کردند.

نکته ­ها:

1. از آیه استفاده می شود که پیروی انبوه مردم از ابلیس و ترک شکیبایی بر نعمت ها و قدرناشناسی از پروردگار، سنت های الهی بر نابودی تمدن و امنیت و  پراکندگی جمعیت و تفرقه را به‎دنیال دارد، هر چند گروهی مؤمن در این جریان درست عمل کنند؛ زیرا قوانین اجتماعی تابع

انتشار تفسیر تنزیلی قرآن

تاریخ انتشار : چهارشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۲ ساعت ۱۰:۵۵
 
کتاب «تفسیر تنزیلی قرآن؛ به ترتیب نزول» [مبانی، اصول، قواعد و فوائد] به قلم عبدالکریم بهجت‌پور به تازگی از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی روانه بازار کتاب شده است.-
تصویر کتاب
 
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، تفسیر از شریف‌ترین دانش‌های اسلامی است که همزمان با فرود آمدن نخستین آیات شکل گرفت. این سبک تفسیری به انسجام مجموعه آیات هر سوره و معنادار روابط ظاهر و پنهان آیات درونی سوره و سیاق و تناسب میان آن‌ها توجه ویژه می‌کند.

در این سبک تفسیری

ایکنا:

مدیر گروه تفسیر تنزیلی مؤسسه التمهید عنوان کرد:

تفسیر همگام با وحی؛ نقطه آغازین مطالعات مهندسی فرهنگی اسلامی

گروه اندیشه: حجت‌الاسلام بهجت‌پور معتقد است که راه درست کشف مهندسی فرهنگی قابل استناد به اسلام، مطالعات روش‎شناختی در گزاره‎های دینی است که دارای چهار مرحله است و در این میان تفسیر همگام با وحی، متکفل اولین مرحله این مطالعات است.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، تفسیر همگام با وحی اولین تفسیر تنزیلی شیعه که به قلم مفسر قرآن کریم حجت‌الاسلام عبدالکریم بهجت‌پور به رشته تحریر در آمده است، چندی است که با استقبال مناسب جامعه قرآنی و فرهنگی کشور مواجه شده است و پس از مناظرات و مباحثات گوناگون درباره آن، به نظر می‌رسد که هم اکنون با تولید ادبیات علمی و مبانی نظری آن در کتاب «تفسیر تنزیلی، مبانی، اصول، قواعد و فوائد» در نقطه‌ای ایستاده که تقریباً شبهه‌ای در رابطه با آن وجود ندارد و با تولید جلدهای جدید آن، لایه‌های جدیدی از فهم مراد خدای متعال از کلام الهی حاصل شده است. در منهج تفسیری تفسیر تنزیلی حجت‌الاسلام بهجت‌پور، شاهد نوآوری‌هایی نسبت به تفسیرنگاری‎های پیشین هستیم که در جای خود قابل بررسی و تأمل است.
با خبر شدیم که به زودی جلد چهارم و پنجم این تفسیر که به نگارش در آمده است، به چاپ می‎رسد و روانه بازار می‌شود. از همین رو مناسب دیدیم تا در گفت‎وگویی با حجت‌الاسلام محمد سلطانی، مدیر گروه تفسیر تنزیلی مؤسسه التمهید از انگیزه‎های تولید این تفسیر و این که این تفسیر چه خلأ علمی یا فرهنگی جامعه را پر می‎کند، سخن گوئیم که در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.